Wełna mineralna - skalna i szklana - podobieństwa i różnice

Błędy nie popłacają, gdyż mimo wielu podobieństw są to materiały różniące się miedzy sobą w składzie i w stosowaniu. Poznajmy różnice, wady i zalety wełny mineralnej różnego typu.

Wełna mineralna to materiał nieorganiczny. Mineralna wełna skalna jest wytwarzana z surowców skalnych takich jak bazalt czy margle oraz z surowców odpadowych, najczęściej żużlu wielkopiecowego lub brykietu mineralnego. Nie bez kozery bywa więc nazywana wełną kamienną.

Produkcja polega na roztopieniu i rozwłóknieniu surowców w bardzo wysokiej temperaturze. Dzięki odpowiedniej obróbce (klejeniu) powstają produkty czy też wyroby z wełny. Są to między innymi: wełna twarda, płyty miękkie, rulony oraz maty.

Materiał z którego powstaje wełna szklana jest nieco inny, różni się także proces produkcyjny. Ma mniejszą gęstość co wpływa na jej właściwości. Do produkcji tego materiału stosuje się często stłuczkę szklaną czy kwarc. Produktami końcowymi są maty i płyty.

Wełna jest stosowana w budownictwie ze względu na swoje liczne właściwości. W budownictwie różnego przeznaczenia służy z powodzeniem jako izolacja termiczna, izolacja akustyczna oraz ochrona przed ogniem. Ocieplenie domu za pomocą tego materiału jest częstokroć wykorzystywane jako skuteczne i trwałe. Wełna mineralna jest odporna na czynniki biologiczne i związki chemiczne. Ze względu na swoją strukturę wykorzystuje się ją do ocieplania nawet bardzo złożonych detali architektonicznych niewielkich rozmiarów.

Zasadniczo oba produkty wytrzymują bardzo wysokie temperatury, dlatego są klasyfikowane jako materiały niepalne. Dopiero powyżej około 1000 st.C topią się, temperatura 500 lub 600 st.C nie stanowi dla nich problemu (są to jednak dane odpowiadające bardziej odmianie skalnej, wełna szklana ma trochę inne parametry).

W pewnych bliżej określonych warunkach cieplnych i wilgotnościowych odkształcenia którym podlega wełna nie powinny przekroczyć 1 proc. Oba produkty mają stosunkowo niską gęstość pozorną, w związku z tym są dość łatwe w przechowywaniu i transporcie. Należy jednak zaznaczyć, że pod tym względem lepsze właściwości posiada styropian czy pianka poliuretanowa. Jednak ze względu na pozostałe własności i parametry ochronne jest bardziej wytrzymała i za ta sprawą jest generalnie uważana za lepszy materiał do ocieplania budynków. Nieco inaczej wygląda sytuacja w wypadku ocieplania poddaszy - tu bardziej sprawdzi się droższa pianka poliuretanowa - szczegółowe porównanie tych materiałów znajdziesz w tym artykule.

Pod pojęciem odporności biologicznej wełny mineralnej materiału należy rozumieć, że nie powstają na niej, ani wewnątrz jej skupiska grzybów, bakterii lub innych mikroorganizmów.

Ze względu na skład i sposób produkcji zarówno wełna skalna jak i wełna szklana (jako odpad) musi być składowana, lub ponownie wykorzystana w recyklingu do wytworzenia nowych materiałów.

Wełna to materiał o bardzo dobrych parametrach. Izolacja termiczna i izolacja akustyczna to tylko niektóre z własności o bardzo wysokim stopniu znaczenia. Ocieplenie domu za pomocą wełny mineralnej jest stosowane powszechnie, niestety wielu wykonawców nie posiada wystarczającej wiedzy co do specyfiki poszczególnych produktów z wełny mineralnej. Ma to przełożenie na błędy w wykonawstwie, które skutkują wykorzystaniem nieodpowiednich produktów. Dlatego warto szukać sprawdzonych wykonawców.

Izolacja termiczna, czyli cieplna jest bardzo dobra w obu przypadkach. Jednak obecnie produkowana wełna szklana ma lepsze własności ochrony przed zimnem niż skalna. Jeśli chodzi o izolację akustyczną, parametry obu produktów są bardzo zbliżone. Trochę lepsze parametry w temacie pochłaniania dźwięków wykazuje wełna szklana, lecz są to różnice nieznaczne.

Jeśli chodzi o ognioodporność różnice zaznaczają się bardziej wyraźnie. Wełna skalna i jej rodzaje, na przykład wełna mineralna twarda topią się dopiero w temperaturze 1000 st.C. Są więc bardzo dobrym materiałem do izolowania konstrukcji, które są poddawane wysokim temperaturom - na przykład w przypadku kominów. Sprawdzi się również świetnie w budownictwie usługowym oraz przemysłowym (zakłady, hale produkcyjne). Wata szklana charakteryzuje się mniejszą odpornością na ogień, co jednak nie ma większego znaczenia przy ocieplaniu standardowych elementów budynków mieszkalnych.

Rozważając odporność ogniową wełny, należy brać pod uwagę również odporność ogniową lepiszcza. Spoiwa w postaci różnych klejów wytrzymują z reguły temperatury do 250 st.C. Jednak wełna co do zasady powinna posiadać klasę reakcji na ogień A1 - co dowodzi że jest to produkt niepalny.

Kolejną różnicą jest wytrzymałość na ściskanie. Wełna skalna posiada lepsze parametry w tym zakresie, tak więc należy ją stosować jako izolację w tych miejscach gdzie obciążenia są duże. Wełna szklana jest bardziej sprężysta a więc tańsza i wygodniejsza w transporcie. Wełna skalna bardziej pyli i jest sztywniejsza. Oba rodzaje materiałów mają podobną paroprzepuszczalność.

Korelacja wyżej wymienionych cech powinna odgrywać dużą rolę w wyborze właściwego rozwiązania i produktu z wełny do poszczególnych elementów. Do podłóg lepsza będzie odmiana szklana a do ścian zewnętrznych wełna skalna.

Niezależnie czy zdecydujemy się ocieplać dom przy pomocy polistyrenu ekspandowanego, czyli styroduru, czy też skorzystamy z szerokiej oferty producentów wełny mineralnej takich jak Rocwool czy Ursa musimy brać pod uwagę zarówno zalety jak i wady poszczególnych rozwiązań.

Decydując się na wełnę mineralną należy pamiętać o kilku podstawowych sprawach. Oba produkty powinny mieć optymalny stopień przewodzenia ciepła, mieszczący się w przedziale 0,036-0,045 W/mK. Zastosowanie odpowiednich materiałów daje wymierny efekt w postaci energooszczędności budynku, co wydatnie zmniejsza koszty eksploatacyjne.

Audyt energetyczny przeprowadzony przez wyspecjalizowaną firmę, może pomóc dobrać odpowiednie materiały do konstrukcji. Inwestorzy i wykonawcy często nie zwracają bacznej uwagi na tak zwane wąskie gardła cieplne domu. Tymczasem nie tylko dach, ściany i podłogi wymagają termoizolacji - również fundamenty nieodpowiednio zabezpieczone mają wpływ na wychładzanie budynku.

Przy ocieplaniu budynku, niezależnie od zastosowanych materiałów należy pamiętać o ograniczeniu lub wyeliminowaniu tak zwanych mostków cieplnych. Liczy się właściwie wszystko - grubość izolacji, jej rodzaj, koszty które w dłuższej perspektywie czasu powinny się zwrócić oraz wiele innych czynników które należy brać pod uwagę.