Oszczędności polskich gospodarstw domowych

W drugim kwartale, podobnie jak w pierwszym, wzrosły te aktywa gospodarstw domowych, których wartość zależy bezpośrednio od sytuacji na rynkach kapitałowych. Pomogła w tym hossa na warszawskim parkiecie. Giełda Papierów Wartościowych z dwucyfrową stopą zwrotu jest jedną z najdynamiczniej rosnących na świecie w tym roku.

Dzieje się tak za sprawą ogólnej poprawy nastrojów inwestorów zagranicznych względem rynków wschodzących. Jednak ich uwaga dodatkowo skupiła się na GPW dzięki względnie niskim wycenom spółek na niej notowanych i ogólną poprawą fundamentów polskiej gospodarki. W efekcie wartość akcji w portfelach gospodarstw domowych wzrosła w drugim kwartale względem pierwszego o ponad +5%. Hossie na GPW pomagają, choć w mniejszym stopniu, napływy do krajowych funduszy inwestycyjnych.

Przy czym inwestorzy wciąż stronią od funduszy akcji polskich, w zamian wybierając fundusze mieszane lub fundusze akcji zagranicznych (w tych strategiach również istotną rolę odgrywają akcje spółek notowanych na GPW). Niegasnącą popularnością cieszą się fundusze o niskim profilu ryzyka - dłużne i pieniężne. W efekcie w okresie kwiecieńczerwiec wartość środków zgromadzonych w detalicznych funduszach inwestycyjnych przyrosła o +3,8%.

Pod względem wartościowym największy przyrost aktywów gospodarstw domowych zanotowano w segmencie otwartych funduszy emerytalnych (OFE), których lwia część aktywów inwestowana jest w akcje spółek notowanych na warszawskiej giełdzie. W drugim kwartale wartość środków w nich zgromadzonych wzrosła o +7,1 mld zł (+4,2%).

To zasługa głównie wzrostu wyceny akcji. Wpływ transferów środków z ZUS był bowiem niewielki, co wynika z niższych wpłat do systemu kapitałowego, przy jednoczesnym stopniowym przenoszeniu z OFE do ZUS środków osób osiągających wiek przedemerytalny w ramach tzw. mechanizmu "suwaka". Równolegle dane wskazują na spadek wartości środków ulokowanych na depozytach w drugim kwartale (-0,1%). To zjawisko nietypowe - ostatni raz ujemna dynamika aktywów obserwowana była jeszcze przed kryzysem finansowym z 2008 roku. Przy czym zaznaczyć należy, że odpowiedzialny jest za to spadek środków zgromadzonych na depozytach terminowych (-3,8%). W przypadku bieżących wciąż można mówić o stabilnym wzroście (+2,8%).

Utrzymujące się niskie stopy procentowe i coraz lepsza sytuacja na polskim rynku kapitałowym, to główny powód dla którego Polacy szukają alternatywy dla lokat i niskooprocentowanych rachunków. Wciąż jednak depozyty bieżące i terminowe stanowią gr os wszystkich oszczędności gospodarstw domowych. Na koniec czerwca było w nich zgromadzone łącznie prawie 733 mld zł. Niskie oprocentowanie lokat bankowych może również stać za wzrostem udziału gotówki w portfelach Polaków. W drugim kwartale jej wartość wzrosła o +3,4 mld zł (+2,0%). W sumie niskooprocentowane środki (depozyty bieżące i terminowe plus gotówka) odpowiadają za 68% (910 mld zł) wszystkich oszczędności polskich gospodarstw domowych.

Powoli rośnie udział obligacji skarbowych w portfelach gospodarstw domowych. Pod względem sprzedaży drugi kwartał tego roku był jeszcze lepszy od pierwszego. Według danych Ministerstwa Finansów sprzedano w nim obligacje za łączną kwotę 1,6 mld zł. To

najlepszy drugi kwartał w historii.

Największą popularnością cieszyły się obligacje dwuletnie o stałym oprocentowaniu 2,10% rocznie oraz czteroletnie indeksowane inflacją (w pierwszym roku oszczędzania oprocentowanie wynosi 2,40%, w kolejnych jest równe stopie inflacji plus marża 1,25 pkt. proc.). Pomimo rosnącej sprzedaży obligacji skarbowych wciąż jest to segment o najniższym udziale w oszczędnościach Polaków na poziomie zaledwie 1,1%.

Zespół Analiz Online