GUS: Inflacja w listopadzie wyniosła 2,5 proc. licząc rok do roku
Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w listopadzie wzrosły rdr o 2,5 proc., a w porównaniu z poprzednim miesiącem ceny wzrosły o 0,5 proc. - podał Główny Urząd Statystyczny. Najbardziej podrożały artykuły w grupie "mleko, sery i jaja" (przeciętnie o 4,9 proc. , w tym jaja - o 30,0 proc. , jogurty, śmietana, napoje i desery mleczne - o 1,4 proc. , sery i twarogi - o 0,7 proc. Po raz pierwszy od pięciu lat inflacja osiągnęła poziom określony przez NBP jako cel inflacyjny.
Wcześniej w odczycie flash, GUS podał, że w listopadzie ceny wzrosły rdr o 2,5 proc. i wzrosły mdm o 0,5 proc. Z konsensusu PAP wynika, że rynek oczekiwał inflacji rdr na poziomie 2,5 proc., a mdm 0,5 proc.
W poszczególnych grupach towarów i usług konsumpcyjnych odnotowano zróżnicowaną dynamikę cen. Największy wpływ na wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem miały w tym okresie wyższe ceny żywności (o 1,1proc. ), jak również w zakresie transportu (o 1,6proc. ) oraz mieszkania (o 0,2proc. ), które podwyższyły wskaźnik odpowiednio o 0,26 p. proc., 0,14 p. proc. i 0,06 p. proc. Niższe ceny odzieży i obuwia (o 0,3proc. ) oraz łączności (o 0,2proc. ) obniżyły ten wskaźnik po 0,01 p. proc.
Ceny żywności wzrosły w listopadzie br. w porównaniu z poprzednim miesiącem o 1,1proc. wobec wzrostu o 1,0proc. w październiku br.
Najbardziej podrożały artykuły w grupie "mleko, sery i jaja" (przeciętnie o 4,9proc. , w tym jaja - o 30,0proc. , jogurty, śmietana, napoje i desery mleczne - o 1,4proc. , sery i twarogi - o 0,7proc. oraz mleko - o 0,3proc. ), warzywa (o 3,1proc. ) oraz mąka (o 1,3proc. ).
Droższe niż w październiku br. było masło (o 1,1proc. ) oraz tłuszcze roślinne (o 0,9proc. ). Więcej niż w poprzednim miesiącu konsumenci płacili za mięso (przeciętnie o 0,2proc. , w tym mięso wołowe - o 1,1proc. , mięso drobiowe - o 0,7proc. , wędliny - o 0,4proc. , mięso cielęce - o 0,2proc. , przy spadku cen mięsa wieprzowego - o 0,8proc. ).
Zanotowano wzrost cen czekolady (o 0,8proc. ), makaronów i produktów makaronowych (o 0,7 proc. ), pieczywa (o 0,4 proc. ), ryżu (o 0,3 proc. ), jak również ryb i owoców morza (o 0,2 proc. ). Mniej niż przed miesiącem płacono natomiast za cukier (o 5,8 proc. ) i owoce (o 0,2 proc. ). Ceny napojów bezalkoholowych w porównaniu z poprzednim miesiącem utrzymały się na niezmienionym poziomie. Więcej niż w październiku br. płacono za kawę (o 0,6 proc. ).
Obniżyły się natomiast ceny wód mineralnych lub źródlanych (o 1,1proc. ), kakao i czekolady w proszku (o 0,5proc. ), herbaty (o 0,4proc. ) oraz soków owocowych i warzywnych (o 0,1proc. ). W porównaniu z poprzednim miesiącem zanotowano wzrost cen napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych po 0,2proc. .
W listopadzie br., ceny odzieży i obuwia ukształtowały się na poziomie odpowiednio o 0,3proc. i 0,1proc. niższym niż w poprzednim miesiącu. Ceny towarów i usług związanych z mieszkaniem wzrosły listopadzie br. o 0,2proc. .
Podrożało użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii (o 0,3proc. ). Zanotowano wzrost opłat za usługi kanalizacyjne (o 0,2 proc. ), natomiast opłaty za zaopatrywanie w wodę oraz wywóz śmieci pozostały na poziomie obserwowanym w październiku br.
Podniesiono opłaty za najem mieszkania (o 0,2proc. ).
Ceny nośników energii były wyższe niż w poprzednim miesiącu (przeciętnie o 0,4 proc. , w tym opału - o 1,3 proc. , gazu - o 0,3 proc. , energii cieplnej - o 0,1proc. , przy utrzymujących się na poziomie obserwowanym w poprzednim miesiącu cenach energii elektrycznej).
W listopadzie br. ceny towarów i usług w zakresie wyposażenia mieszkania i prowadzenia gospodarstwa domowego pozostały na poziomie notowanym przed miesiącem.
Więcej niż w październiku br. płacono za usługi związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego (o 0,5 proc. ). Ceny środków czyszczących i konserwujących oraz artykułów włókienniczych pozostały na poziomie notowanym w październiku br. Tańsze niż w poprzednim miesiącu były meble, artykuły dekoracyjne, sprzęt oświetleniowy (o 0,2 proc. ) oraz urządzenia gospodarstwa domowego (o 0,1proc. ).
Wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w listopadzie br., w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku, wyniósł 2,5 proc. (w tym usługi wzrosły - o 2,7proc. , a towary - o 2,5 proc. ) i znalazł się na poziomie celu inflacyjnego określonego przez Radę Polityki Pieniężnej (2,5 proc. ).
Największy wpływ na ukształtowanie się wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych na tym poziomie miały wyższe ceny żywności (o 6,5%), w zakresie mieszkania (o 2,2%) oraz transportu (o 2,3 proc. ), które podwyższyły wskaźnik odpowiednio o 1,43 p. proc., 0,57 p. proc. i 0,20 p. proc. Niższe ceny odzieży i obuwia (o 4,6%) obniżyły ten wskaźnik o 0,26 p. proc.
Potwierdziły się wstępne szacunki GUS, mówiące o 2,5 proc. wzroście cen towarów i usług konsumpcyjnych w listopadzie. Tym samym po raz pierwszy od pięciu lat inflacja osiągnęła poziom określony przez NBP jako cel inflacyjny.
Nadal głównym czynnikiem napędzającym inflację była żywność, której ceny wzrosły aż o 6,5 proc. (żywność i napoje bezalkoholowe podrożały o 6 proc.).
To największy wzrost od połowy 2011 r. Tym razem dołączyły do niej paliwa, których ceny w listopadzie były wyższe niż przed rokiem o 4,7 proc., podczas gdy w październiku ich wzrost sięgał jedynie 1,6 proc. To efekt drożejącej ropy naftowej, której notowania w listopadzie sięgały 62-64 dolarów za baryłkę, wobec 44-49 dolarów rok wcześniej.
Według najnowszych prognoz Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, w pierwszej połowie 2018 r. średnie tempo wzrostu cen żywności i napojów bezalkoholowych powinno wynieść 3 proc. Przewidywania ekonomistów NBP mówią zaś o sięgającym średnio 2,8 proc. wzroście cen żywności w całym przyszłym roku.
Poza najpilniej obserwowanymi zmianami cen żywności i paliw, warto jednak zwrócić uwagę na coraz mocniej rosnące koszty użytkowania mieszkania i nośników energii. Idą one w górę od początku roku, ale tendencja ta przyspieszyła wyraźnie już we wrześniu i październiku, sięgając 2,3-2,6 proc., a w listopadzie wyniosła 2,7 proc. Poprzednio z tak silnymi zwyżkami w tej grupie, stanowiącej ponad jedną piątą wydatków gospodarstw domowych, mieliśmy do czynienia w 2012 r. i na początku 2013 r.
Ze względu na sytuację na rynku węgla oraz regulacje dotyczące czystości powietrza, gospodarki wodnej i energetyki, należy się spodziewać utrzymania presji na wzrost cen dotyczących użytkowania mieszkania, choć eksperci NBP przewidują obniżenie się dynamiki wzrostu cen energii z tegorocznych 3 proc. do 2,7 proc. w 2018 r.
Od trzech miesięcy utrzymuje się sięgająca 1,9-2 proc., najwyższa od drugiej połowy 2015 r. dynamika wzrostu cen wydatków związanych ze zdrowiem. Już w październiku zanotowano największy od 2013 r., sięgający 1,8 proc. wzrost kosztów związanych z edukacją. W listopadzie ich dynamika utrzymała się na takim samym poziomie.
Najbliższe miesiące powinny przynieść niewielki spadek inflacji, wynikający głównie z efektu statystycznego. Wyższy będzie bowiem punkt odniesienia, przyjmowany do wyliczenia wzrostu cen.
W styczniu inflacja wyniosła 1,7 proc., w lutym 2,2 proc. a w marcu i kwietniu po 2 proc.
W tych miesiącach w przyszłym roku dynamika inflacji może więc być nieco niższa i sięgać około 2 proc. Wiele zależeć będzie jednak od trudno przewidywalnych cen żywności i notowań ropy naftowej. Rada Polityki Pieniężnej w swych decyzjach dotyczących stóp procentowych, będzie się kierowała raczej obserwacją zmian inflacji bazowej, czyli miary nie uwzględniającej cen żywności i paliw. Ta zaś na razie pozostaje niska, nie przekraczając 1 proc.
Roman Przasnyski
Główny Analityk GERDA BROKER