Śląscy naukowcy prowadzą badania nad jaskrą

Środa, 23 marca 2016 (07:48)

Naukowcy ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego prowadzą badania nad jaskrą. Celem jest stworzenie innowacyjnej terapii, która zastąpi obecnie stosowane leczenie objawowe.

Jaskra jest schorzeniem postępującym w sposób skokowy, prowadzącym często do całkowitej ślepoty. Leczy się ją obecnie objawowo, obniżając ciśnienie śródgałkowe w oku. Jest ono bowiem największym czynnikiem ryzyka w tej chorobie -w Europie około 70 proc. przypadków jest związanych właśnie z podwyższonym ciśnieniem  wewnątrzgałkowym w oku. W trakcie choroby ulegają uszkodzeniu i obumierają komórki zwojowe siatkówki, stanowiące połączenie pomiędzy jej fotoreceptorami, a ośrodkami wzroku w korze mózgowej. Efektem jest pogarszające się widzenie i ostatecznie niemal całkowita ślepota. Terapia jest farmakologiczna lub w przypadkach cięższych - chirurgiczna. Jednak nie prowadzi ona do wyleczenia, a jedynie opóźnia postępy schorzenia. W Polsce na jaskrę choruje ok 700 tys. osób przy czym nawet połowa może nie zdawać sobie z tego sprawy.

Zespół naukowców ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, kierowany przez prof. Joannę Lewin-Kowalik, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Badań Układu Nerwowego oraz Polskiego Towarzystwa Fizjologicznego, prowadzi od kilku lat badania nad rozwojem jaskry.

Jak powiedziała Polskiej Agencji Prasowej prof. Joanna Lewin-Kowalik, udało się już ustalić, że wysokie ciśnienie śródgałkowe w oku nie jest jedynym czynnikiem ryzyka jaskry - do jej powstania przyczynia się także podłoże prawdopodobnie o charakterze genetycznym, co właśnie ustalają polscy badacze. Jest to widoczne w samym mechanizmie rozwoju choroby: u niektórych chorych mimo utraty części komórek zwojowych siatkówki nie następuje dramatyczny ubytek widzenia, u innych te ubytki manifestują się szybko i w znacznych rozmiarach.

Obecnie badania prowadzone są na modelu zwierzęcym (in vivo), tkankach ludzkich pobranych podczas operacji okulistycznych i tkankach pozostałych po pobraniach rogówek do transplantacji. Naukowcy opracowali także model neuropatii przewlekłej nerwu wzrokowego czyli jaskry u zwierząt i obecnie prowadzą badania nad przyczynami rozwoju tej choroby.

Zespół z SUM chce wykorzystać do leczenia jaskry komórki gleju czyli takie, jakich użyto już z sukcesem u chorych z uszkodzonym rdzeniem kręgowym. Pierwsze próby regeneracji lub powstrzymania obumierania komórek zwojowych siatkówki poprzez kontakt z komórkami gleju obwodowego - komórkami Schwanna - przyniosły pozytywne skutki. Obecnie badania koncentrują się na określeniu na ile przy tej terapii będzie można powstrzymać i leczyć jaskrę.

MW