Co roku 14 tys. Polaków zapada na raka jelita grubego. Ryzyko zgonu można znacznie zmniejszyć dzięki badaniom przesiewowym

Rak jelita grubego to nowotwór złośliwy rozwijający się w okrężnicy lub odbytnicy. Bezpośrednie przyczyny jego występowania nie są znane. Co roku na raka jelita grubego zapada ponad 14 tys. Polaków, z czego ponad 9 tys. umiera. Dlatego tak ważna jest profilaktyka. Dzięki badaniom przesiewowym ryzyko zgonów można zmniejszyć nawet o 65 proc.

Prowadzone od wielu lat badania naukowe pozwoliły wyróżnić następujące czynniki ryzyka związane z występowaniem raka jelita grubego: wiek (rak jelita grubego raczej występuje u osób powyżej 50 roku życia, ale może się też zdarzyć u osoby młodszej), styl życia i dieta (ryzyko zachorowania zwiększa m.in. palenie papierosów, brak regularnej aktywności fizycznej oraz dieta uboga w błonnik) oraz wywiad rodzinny (krewni pierwszego stopnia osoby chorej na raka jelita grubego są bardziej narażeni na zachorowanie).

Nie ma jednoznacznych wczesnych objawów raka jelita grubego. Objawy niepokojące, które często występują dopiero w zaawansowanym procesie nowotworowym, to zmiana rytmu wypróżnień w ostatnich kilku miesiącach, krwawienie przy oddawaniu stolca, stolce ołówkowate, niedokrwistość, osłabienie, bóle brzucha i utrata masy ciała. Wcześnie wykryty niezaawansowany rak jelita grubego daje prawie 100 proc. szans na wyleczenie.

Program Badań Przesiewowych raka jelita grubego (PBP) jest zadaniem Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych. W ramach PBP od 2000 roku wykonywana jest bezpłatna profilaktyczna kolonoskopia, a od 2012 roku wysyłane są imienne, jednokrotne zaproszenia na kolonoskopię do osób w wieku 55–64 lata.